Endometrioza – co to jest i jak ją zdiagnozować?

Endometrioza to przewlekła choroba ginekologiczna, w której tkanka podobna do błony śluzowej macicy (endometrium) zaczyna rosnąć poza macicą, najczęściej na jajnikach, jajowodach, pęcherzu moczowym, jelitach, a czasem nawet poza jamą brzuszną. Tkanka ta reaguje na zmiany hormonalne cyklu menstruacyjnego, co prowadzi do krwawień, stanów zapalnych i tworzenia się blizn. Endometrioza dotyka głównie kobiety w wieku rozrodczym i może powodować silny ból oraz problemy z płodnością.

Endometrioza - objawy

Objawy endometriozy mogą się różnić w zależności od osoby i nie zawsze są związane z nasileniem choroby. Do najczęstszych objawów należą:

• Ból miednicy i brzucha  - To najczęstszy objaw, często opisywany jako ostry, skurczowy ból, który nasila się przed i podczas menstruacji.
• Bolesne miesiączki  - Są zwykle bardziej bolesne i dłuższe.
• Ból podczas stosunku - Ból może występować w trakcie lub po stosunku płciowym.
• Ból podczas oddawania moczu lub wypróżnień.
• Obfite miesiączki  - Krwawienia mogą być bardziej obfite lub trwać dłużej.
• Problemy z płodnością.
• Zmęczenie i osłabienie  - Wiele kobiet odczuwa chroniczne zmęczenie, osłabienie i brak energii.
• Problemy jelitowe  - Mogą występować objawy przypominające zespół jelita drażliwego, takie jak biegunki, zaparcia, wzdęcia czy bolesne wypróżnienia, zwłaszcza podczas menstruacji.
• Nudności i wymioty  - Niektóre kobiety z endometriozą doświadczają nudności, zwłaszcza w czasie menstruacji, co może być związane z bólem i reakcją organizmu na stan zapalny.
• Ból dolnej części pleców - Ból może promieniować do dolnej części pleców, zwłaszcza jeśli zmiany endometrialne znajdują się w tylnej części miednicy.

Endometrioza i jej przyczyny

Przyczyny endometriozy nie są do końca znane, ale istnieje kilka teorii, które mogą tłumaczyć rozwój tej choroby:

• Teoria menstruacji wstecznej: Część krwi menstruacyjnej zawierającej komórki endometrium cofa się przez jajowody do jamy brzusznej, gdzie przyczepia się i rozwija.
• Przemiany komórek otrzewnej: Czynniki hormonalne lub immunologiczne mogą przekształcać komórki otrzewnej w komórki podobne do endometrium.
• Czynnik genetyczny: Skłonność do endometriozy może być dziedziczona w rodzinach.
• Problemy z układem odpornościowym: Niewłaściwa odpowiedź immunologiczna może utrudniać organizmowi eliminację komórek endometrium, które rozwijają się poza macicą.
• Przemiany embrionalne: W niektórych przypadkach komórki endometrium mogą powstawać z pozostałości tkankowych z okresu embrionalnego.

Endometrioza - co zrobić kiedy podejrzewamy ją u siebie?

Jeśli podejrzewasz u siebie endometriozę, ważne jest, aby podjąć odpowiednie kroki w celu uzyskania diagnozy i rozpoczęcia leczenia. Oto, co możesz zrobić:

1. Obserwuj swoje objawy

1. Umów się na wizytę u ginekologa

Skonsultuj się z ginekologiem, który specjalizuje się w problemach kobiecych. Wyjaśnij swoje objawy i obawy. Lekarz może zlecić badania, aby pomóc w diagnozie:

• Badanie ginekologiczne – ocena macicy, jajników i innych narządów miednicy.
• USG (ultrasonografia) – pozwala na ocenę narządów miednicy, chociaż nie zawsze wykrywa zmiany związane z endometriozą.
• Rezonans magnetyczny (MRI) – bardziej zaawansowane badanie obrazowe, które może pomóc w ocenie zakresu endometriozy.
• Laparoskopia – małoinwazyjny zabieg chirurgiczny, który pozwala na bezpośrednie zdiagnozowanie i usunięcie ognisk endometrialnych. Jest to najbardziej precyzyjna metoda diagnozy.

          3. Omów opcje leczenia z lekarzem

Jeśli zostanie potwierdzona endometrioza, lekarz omówi z Tobą możliwe metody leczenia w zależności od stopnia zaawansowania choroby, nasilenia objawów oraz planów dotyczących macierzyństwa. Możliwości leczenia obejmują leki przeciwbólowe, hormonalne terapie, a w niektórych przypadkach chirurgię.

          4. Rozważ zmiany w stylu życia

• Dieta: Zdrowa dieta może pomóc w zmniejszeniu stanów zapalnych i wspierać ogólne zdrowie. Rozważ wprowadzenie pokarmów bogatych w przeciwutleniacze, błonnik i zdrowe tłuszcze.
• Aktywność fizyczna: Regularne ćwiczenia mogą pomóc w zmniejszeniu bólu i poprawie samopoczucia. Idealnie sprawdzą się ćwiczenia rozciągające i ogólnorozwojowe, jak na przykład ćwiczenia w wodzie i pływanie w Aquaparku.
• Relaksacja i techniki zarządzania stresem: Stres potrafi destrukcyjnie wpływać na nasz organizm. Pamiętaj, o zadbaniu o swoje ciało i dusze, weekend w spa nad morzem z przyjaciółką z pewnością Ci się przyda! Na co dzień w radzeniu sobie z bólem i stresem związanym z chorobą pomogą joga, medytacja, techniki oddychania.

Endometrioza - jak wpływa na płodność?

Endometrioza może znacząco wpływać na zdolność zajścia w ciążę, choć nie u wszystkich kobiet z tą chorobą występują problemy z płodnością. Około 30-50% kobiet z endometriozą doświadcza trudności z zajściem w ciążę. Choroba ta może wpływać na płodność na różne sposoby, a jej wpływ zależy od stopnia zaawansowania oraz lokalizacji zmian.

Endometrioza – pamiętaj o profilaktycznych badaniach!

Endometrioza często bywa bagatelizowana lub błędnie diagnozowana, dlatego ważne jest, aby być wytrwałym i dociekać prawidłowej diagnozy. Jeśli nie czujesz się usatysfakcjonowana wizytą u jednego lekarza, skonsultuj się z innym specjalistą. Wczesne rozpoznanie i leczenie endometriozy mogą znacznie poprawić jakość życia i zapobiec powikłaniom, takim jak przewlekły ból czy problemy z płodnością. Dbaj o swoje zdrowie, nie bagatelizuj objawów i pamiętaj o regularnych badaniach – to najlepszy sposób na zachowanie zdrowia i komfortu życia!