Mądre zabawki dla 3-latka – czym kierować się przy wyborze?

         Zatrważające, w jakim tempie rozwijają się małe dzieci. Jeszcze chwilę temu maluch ledwie raczkował, a już biega wszędzie wokół i jest ciekawy świata. Równie szybko zmieniają się jego potrzeby, za czym rodzice nie zawsze nadążają. Dlaczego tak kluczowy jest trzeci rok życia? Po co dzieciom zabawki edukacyjne? Jakie mądre zabawki dla trzylatka wybrać?

Mądre zabawki dla 3-latka a jego rozwój

                W wieku trzech lat maluchy zaczynają eksplorować zupełnie nowe obszary. Rozwój motoryczny powoduje, że zyskują nowe umiejętności i narzędzia wyrazu, choć są dopiero na początku drogi ku pełnemu ich opanowaniu – w tym wieku jednak zauważamy, że bezkształtne bazgroły nie są już tylko bazgrołami, a niedokładnymi portretami rodzinnymi. Chwiejąca się sterta kloców nie jest dziełem przypadku, ale zmyślnym projektem początkującego architekta. Pojawia się więc coś bardzo istotnego – intencjonalność. Dzieci w tym wieku zaczynają podejmować się różnych aktywności z powziętym zamiarem osiągnięcia określonego celu.

                W życiu trzylatka pojawia się również nowy obszar: przedszkole. A ogólniej poszerza się kontekst społeczny, w którym dzieci funkcjonują. Dla wielu kontakt z grupą rówieśniczą jest czymś zupełnie nowym i niekiedy szokującym. Maluchy, które miały już styczność z innymi dziećmi na przykład na placach zabaw lub podczas zabawy w rodzinnym centrum rozrywki czy hotelu z animacjami dla dzieci, okres przedszkolny rozpoczynają łatwiej i spokojniej, jednak i dla nich jest to pod wieloma względami nowa sytuacja. Przede wszystkim nie ma w zasięgu wzroku rodziców, których obecność do tej pory stanowiła gwarancję bezpieczeństwa. Pojawia się za to nowa postać, często urastająca do rangi bohatera: nauczyciel wychowania przedszkolnego, który od rodziców różni się tym, że nie traktuje zachcianek jednego dziecka priorytetowo. Oto kolejny szok dla trzylatka, święcie przekonanego o tym, że jego potrzeby stanowią centrum wszechświata.

                Wraz z grupą przedszkolną pojawiają się przyjaźnie, sojusze i konflikty. Innymi słowy: emocje oraz konieczność szybkiego ich opanowania. Inteligencja emocjonalna rozwija się zatem z podwójną prędkością. A jest co opanowywać: umiejętność rozpoznawania cudzych i własnych reakcji , a także ich przyczyn, okazywanie zarówno radości, smutku jak i złości w sposób społecznie akceptowalny.     W tym wszystkim dziecko zyskuje też świadomość własnego „ja” – swojej odrębności, cielesności i niezależności od otoczenia, a także własnych potrzeb i sposobów ich komunikowania.

                Sporo tego, prawda? A w tle wciąż mamy to, co znamy z wcześniejszych etapów rozwoju: potrzebę ruchu, eksplorowanie otoczenia, rozwój poznawczy, posługiwanie się mową – podnoszone sukcesywnie na wyższe poziomy.


 

Zabawki dla 3 latka – wsparcie czy hamulec rozwoju?

                U trzylatka dominuje myślenie sensoryczno-motoryczne: w celu zbadania zagadnienia lub rozwiązania zadania, malec musi mieć możliwość działania na przedmiotach, manipulowania nimi, porównywania. Do posługiwania się abstraktami jeszcze daleka droga. Słowem: tłumaczenie dziecku, dlaczego pewne zachowania wobec innych nie są właściwe i używanie argumentu „pomyśl, jak ty byś się czuł” może nie przynieść rezultatu. Ale już omówienie tej kwestii na przykładzie bajki, książeczki lub inscenizacji z wykorzystaniem pacynek – jak najbardziej. Stąd konieczność zapewnienia trzylatkowi odpowiednio stymulujących narzędzi – zabawek.

                Tutaj zaczynają się schody, ponieważ rynek zabawek jest przesycony możliwościami i poruszanie się w tym gąszczu przypomina trochę przedzieranie się przez amazońską dżunglę. Dominuje pogląd, że skoro dziecko jest w stanie wymyślić bardzo absorbującą zabawę z wykorzystaniem patyka lub kamienia, to sama zabawka w istocie nie jest istotna – ważne, że stymuluje wyobraźnię. Wobec tego zabawki albo nie są w ogóle potrzebne, albo mogą być „byle jakie” – tańczące, skaczące, grające, byle tylko zmuszało dziecko do jakiejkolwiek zabawy.

                Efekt tego podejścia widać i w przedszkolach, i w szkołach ( niestety, wszelkie zaniedbania na wczesnych etapach rozwojowych będą boleśnie procentować). Przede wszystkim: zabawki głośne, kolorowe, migające światełkami i wyposażone w dodatkowe funkcje i „bajery” wcale nie sprzyjają rozwojowi malca. Przykuwają uwagę, to jasne, ale nie pozostawiają zbyt wiele dla wyobraźni, a zabawa nimi jest ograniczona właśnie przez te narzucone funkcje. Poza tym otaczanie dziecka tylko takimi zabawkami oznacza nadmierną ekspozycję na bodźce, co w rezultacie może powodować  trudności z utrzymaniem koncentracji.

Mądre zabawki dla 3-latka - czyli jakie?

• proste – bez kilkunastu funkcji i trybów, które, choć bez wątpienia ciekawe, narzucają dziecku rodzaj zabawy, ograniczając jego własną kreatywność;
• atrakcyjne – czyli ładna i kolorowa, ale niekoniecznie „przesycona” kolorami czy prezentująca nierealne piękno (na przykład niektóre lalki)
• bezpieczne – małe elementy czy ostre krawędzie to potencjalne zagrożenie dla malucha, który dopiero nabywa sprawność posługiwania się przedmiotami i zabawkami;
• rozwijające – czy to poszerzająca wiedzę o świecie, ciele, czy wspierająca motorykę, koordynację wzrokowo-ruchową lub rozwój intelektualny dziecka. Ważne, żeby dziecko miało dostęp do różnych edukacyjnych zabawek, dzięki czemu rozwój będzie przebiegał harmonijnie.

Jakie mądre zabawki dla 3-latka wybierać?

1. Pacynki

Świetnie sprawdzają się do tłumaczenia emocji, ponieważ w odróżnieniu od lalek czy miśków, pacynki występują w zestawach i mają różne wyrazy twarzy, podczas gdy inne zabawki są zwykle lekko uśmiechnięte, przez co trudno dziecko za ich pomocą wytłumaczyć, jak wygląda smutek, gniew czy radość. Można posługiwać się nimi w odniesieniu do sytuacji, którego dziecko widziało lub w których uczestniczyło, ale też z powodzeniem może bawić się nimi samo.
 

2. Nieoczywiste „zabawki”

Czasami najlepszą zabawką jest przypadkowy przedmiot. Jeśli więc trzylatek porzuca ukochanego misia na rzecz kuchennej miski – pozwólmy mu na to. Ta miska może stać się czymkolwiek, co podsunie mu wyobraźnia: igloo, łódką, kaskiem lub perkusją. Dziecięca wyobraźnia nie zna granic i niekoniecznie droga, pełna wielu funkcji zabawka to najlepszy prezent dla malucha.
 

3. Klocki edukacyjne

Wybór jest przeogromny. Znajdziemy klocki przeznaczone dla dzieci w określonym wieku, duże i małe, różniące się kształtami oraz wykonane z różnych materiałów… W tej kwestii wskazana jest jak największa różnorodność, a taką znajdziecie na przykład w Klockarni, czyli specjalnej sali zabaw dla małych i dużych konstruktorów. Zabawa klockami uczy przede wszystkim myślenia przestrzennego, planowania oraz przewidywania konsekwencji, uczy kreatywności oraz daje podwaliny pod przyszłą naukę ścisłych przedmiotów, takich jak matematyka i fizyka
 

4. Książeczki sensoryczne

To nietypowe i bardzo atrakcyjne dla dzieci książeczki, którymi można dowolnie manipulować. Często wykonane z różnych materiałów, posiadają rozmaite faktury i ciekawe dla dziecka odczepiane elementy, na przykłada takie jak lusterko, piszczałki czy szeleszczące akcenty.  Tego typu zabawki dostarczają dziecku stymulujących zadań i ćwiczeń oraz poprawiają koordynację ręka- oko.
 

5. Gry dla maluchów

Znane i lubiane Monopoly, a nawet i popularny Chińczyk mogą być za trudne dla trzylatka, ale nie brakuje propozycji prostych gier, przystosowanych dla dzieci w tym wieku. Zasady są proste, a elementy bezpieczne, dzieci mogą więc grać nawet bez nadzoru dorosłych, ucząc się przewidywania, planowania lub trudnej umiejętności dostosowywania się do sytuacji.
 

Przy wyborze gier i zabawek dla malucha pamiętajmy, aby były one bezpieczne podczas zabawy, a ich elementy nie były zbyt małe, głośne i kolorowe zabawki mogą prowadzić do przebodźcowania naszych pociech dlatego polecamy gry wykonane z elementów drewnianych lub większych plansz i kart. Tego typu zabawy idealnie sprawdzą się podczas wakacji nad morzem, angażują i zajmują malucha, wspomagając jego rozwój a my możemy spokojnie wypocząć.