Konflikt w rodzinie - jak je rozwiązać? Jak zapobiegać?

Świat byłby o wiele prostszy, gdybyśmy ze wszystkimi nieustannie pozostawali w przyjaznych stosunkach. Jesteśmy jednak bardzo zróżnicowani pod kątem charakterów, priorytetów, poglądów… Z jednej stronie właśnie ta różnorodność sprawia, że życie jest tak interesujące. Z drugiej – niekiedy prowadzi do konfliktów, kłótni, przykrych słów i osłabienia relacji.

Najwięcej konfliktów rodzi się w domowych pieleszach i to bliskimi, których kochamy najmocniej, kłócimy się najczęściej. Dlaczego tak się dzieje? Do czego mogą doprowadzić regularne konflikty między domownikami? I jak temu przeciwdziałać?
 

Konflikt w rodzinie- definicja konfliktu

Po pierwsze należy sięgnąć do samej definicji konfliktu. A jest nim nic innego jak starcie się dwóch przeciwstawnych potrzeb.

Dla jasności posłużmy się przykładem:

Rodzic powracający po ciężkim dniu w pracy i ugotowaniu obiadu chciałby odpocząć. Chwili odpoczynku oczekuje też nastolatek, który spędził cały dzień w szkole, a potem większość popołudnia poświęcił na odrabianie prac domowych i naukę.

Powstaje pytanie: Kto powinien pozmywać naczynia? Zmęczony rodzic będzie oczekiwał od dziecka pomocy w pracach domowych. Tymczasem dziecko wychodzi z założenia, że jego potrzeba odpoczynku jest równie ważna, natomiast obowiązki domowe spoczywają przecież na rodzicu. I tak powstaje konflikt.

Warto zaznaczyć, że konflikt nie oznacza od razu awantury. Oznacza tylko, że minimum dwie osoby prezentują odmienne poglądy. O ile obie strony wyrażą taką chęć, można rozwiązać sytuację „pokojowo”. Czasami jednak brak nam sił, chęci lub cierpliwości, by sięgać po konstruktywne rozwiązania; wówczas do głosu dochodzą emocje, a wraz z nimi rodzą się konflikty w rodzinie.
 

Konflikt w rodzinie zdarza się nawet najlepszym

W każdej sytuacji, zwłaszcza gdy mowa o braku porozumienia między członkami rodziny, możemy spróbować wypracować kompromis, poszukując takich rozwiązań, które każdemu przyniosą korzyści, minimalizując poczucie krzywdy, ale niekiedy nawet mimo starań nie uda nam się osiągnąć tego idealnego celu. Zdarza się to w najlepszych rodzinach, najbardziej ugodowym i otwartym na komunikację osobom, więc nie powinniśmy tych wydarzeń, niewątpliwie przykrych, ale w gruncie rzeczy nieszkodliwych, demonizować.
 

Konflikt w rodzinie trwa za długo - jakie są tego konsekwencje?

Z drugiej strony, nie popadajmy w trywializowanie domowych awantur. Wybuchające nagminnie lub regularnie nieznajdujące satysfakcjonujących wszystkich rozwiązań prowadzą prędzej czy później do poważnego nadszarpnięcia relacji – ale nie tylko. Oto jakie są konsekwencje permanentnie „burzowej” atmosfery w domu:

• dom przestaje się kojarzyć z miejscem relaksu i odpoczynku, zamiast tego zaczyna być postrzegany jako pole nieustającej bitwy, czyli miejsce, którego wolimy unikać;
• nadmiar kotłujących się emocji powoduje zaburzenia koncentracji oraz problemy ze snem;
• nieustanne napięcie związane z frustracją potrzeb prowadzi do pogorszenia wyników w szkole i pracy;
• brak zrozumienia staramy się rekompensować poza środowiskiem rodzinnym, stając się bardziej podatnymi na negatywne wpływy;
• skupiamy uwagę na własnych potrzebach, zamykając się na potrzeby innych oraz prowadzenie empatycznego dialogu.

Konflikt w rodzinie – jak go rozwiązywać?

1. Ochłońcie

Wiele osób dąży do tego, by w sytuacji konfliktowej jak najszybciej wyrzucić wszystko z siebie pod wpływem emocji i impulsu. Pozornie daje to chwilą ulgę, ale szybko okazuje się, że takie zachowanie niesie za sobą więcej szkody niż pożytku. Łatwo powiedzieć o kilka słów za dużo i dogłębnie zranić drugą osobę, zaogniając spór jeszcze bardziej. Gdy czujemy, że zaczyna się w nas gotować lub gdy druga osoba sygnalizuje, że przegrywa wewnętrzną walkę o panowanie nad emocjami (próbuje „uciąć” ostrą dyskusję i wyjść) – lepiej podążyć za tymi sygnałami i zawiesić broń do czasu, aż emocje opadną. Wróćcie do tematu za jakiś czas, po godzinie lub kolejnego dnia – wtedy łatwiej będzie przeanalizować sprawę i wspólnie zastanowić się, jakie rozwiązanie zadowoli każdego.




 

1. Każdy głos jest ważny

Dorośli nie mają immunitetu na rację tylko dlatego, że osiągnęli pełnoletność. Być może tym razem to właśnie racje dziecka są „tymi właściwymi” lub też, jak to często bywa w przypadku kłótni, wszyscy mają „po trochę racji”. Ważnym jest, by każda ze stron mogła się wypowiedzieć i każda została wysłuchana z uwagą i szacunkiem dla swoich uczuć.
 

2. Win-win situation

Brzmi to dość utopijne, ale jest możliwe. Gdy podejdziemy do sprawy ze spokojem i chęcią wypracowania zdrowego rozwiązania, wspólnymi siłami możemy osiągnąć stan korzystny dla każdego. Na tym etapie najistotniejsza jest szczera chęć i otwartość na pomysły pozostałych członków rodziny. Najlepiej będzie spisać wszystkie propozycje, a potem analizować plusy i minusy każdej z opcji, aż wspólnie ustalimy, które rozwiązanie wdrożyć w życie.
 

Konflikt w rodzinie – jak zapobiegać?

Zanim zabierzemy się na obgadywanie wszystkich naszych bolączek, spróbujmy oczyścić atmosferę, przypomnieć wszystkie pozytywne aspekty łączących nas więzi. W ten sposób, gdy już przyjdzie do rozmów i rozwiązywania sporów, łatwiej nam będzie dążyć do kompromisów. Wyciągnijmy stare albumy ze zdjęciami z wakacji nad morzem, wszak na nich upamiętnione są najlepsze i najzabawniejsze momenty rodzinnego życia. Wspólny wyjazd do hotelu z Aquaparkiem czy rodzinnego centrum rozrywki jako pomysł na weekend pomoże nam wyrwać się ze szponów rutyny, która w wielu domach stanowi punkt zapalny dla sprzeczek.